Dzieje ewangelicyzmu w Chodzieży liczą sobie ponad 450 lat. Około 1554 r. właściciele miasta bracia Potuliccy przyjęli luteranizm i przekazali współwyznawcom kościół parafialny, co było uwieńczeniem procesu zapoczątkowanego może już około 1530 r. Wśród ówczesnych ewangelików dominowali Polacy. Istniała szkoła, w której około 1570 r. uczyli się nawet katolicy, w tym późniejszy arcybiskup gnieźnieński Wawrzyniec Gembick. Wprawdzie pod koniec lat osiemdziesiątych świątynia powróciła do katolików, a niepokorni mieszczanie byli powoływani przed sąd biskupi do Poznania, jednak protestanckie tradycje – chociaż mocno stłumione i już nie polskie – pozostały. W tym rejonie rozwijało się niemieckie i protestanckie osadnictwo, zaś najstarszą z kolonii były Bukowiec, założony w 1635 r. i Podanin (1637). Napływ osadników nasilił się w XVIII stuleciu. W mieście Niemcy dysponowali osobnym kościołem katolickim, natomiast ewangelicy również musieli być w jakimś stopniu zorganizowani, skoro w 1714 r. była mowa o „starszych sekty luterańskiej”, istniał cmentarz i prawdopodobnie przynajmniej okresowo szkoła. W owych czasach protestanci czynności kościelnych takich jak chrzty i śluby musieli dopełniać w okolicznych świątyniach katolickich. Dopiero gdy tereny te w latach 1772/1773 znalazły się pod zaborem pruskim, pastor Bennicke z Bukowca mógł kilka razy do roku odprawiać nabożeństwa w mieście, początkowo w domach prywatnych. Protestanci w krótkim czasie stali się drugą co do wielkości grupą w mieście (po Żydach), potem największą. W nowej sytuacji do ewangelicyzmu powracały również rodziny, które kiedyś przyjęły katolicyzm, jednak stosunki międzywyznaniowe u schyłku XVIII w. były zaskakująco tolerancyjne, co było widoczne szczególnie z okazji chrztów: podczas jednego z nich rodzicami chrzestnymi byli zgodnie katolicki pleban i ewangelicka pastorowa.

W 1774 r. właściciel Chodzieży hr. Zygmunt Grudziński zezwolił na budowę kościoła ewangelickiego i podarował parcelę budowlaną na Nowym Mieście (obecnie ul. Kościuszki). W szybkim tempie wzniesiono tam drewnianą świątynię i obok w 1776 r. plebanię. Od 1779 do 1825 r. pierwszym pastorem chodzieskim był Andreas Chrysostomus Krüger. Już w 1780 r. kościół został uszkodzony przez pożar, potem w 1818 r. przez huragan, ostatecznie został rozebrany w 1829 r. Nowy, murowany, ładną klasycystyczną budowlę z wysoką wieżą, wzniesiono w latach 1829-1831 z funduszy króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III. Poświęcony został przez rodowitego chodzieżanina, biskupa Andreasa Wilhelma Freymarka z Poznania. Mimo istnienia nowej świątyni, życie religijne ewangelików chodzieskich zostało później surowo ocenione przez superintendenta Münnicha, który w zaginionej kronice lata 1830-1850 nazwał okresem upadku, a następne dwudziestolecie – czasami zastoju. Do parafii, liczącej u schyłku XIX w. ponad 6000 członków, należało kilka wsi z własnymi domami modlitwy (Podanin, Stróżewo, Stróżewskie Olędry, Ostrówek, Olędry Milczewskie). W latach 1843-1867 rektorzy miejskiej szkoły ewangelickiej byli kaznodziejami pomocniczymi, od 1890 r. istniał etat II proboszcza.

W latach 1887-1889 na życzenie pastora Münnicha, duchowni z południa Wielkopolski (gdzie istniały polskie zbory ewangelicko-unijne) odprawiali sporadyczne nabożeństwa dla przybyłej stamtąd kilkudziesięcioosobowej grupy robotników sezonowych, nie znających języka niemieckiego. Przy okazji poznański konsystorz przeprowadził wśród duchownych ankietę na temat znajomości języka polskiego i okazało się, że w wielu okręgach – łącznie ze stolicą Wielkopolski – żaden nie znał go w stopniu dostatecznym. Poza ostrzeszowskim okręgiem kościelnym i parafią Kargowa (do której należała zamieszkała przez polską ludność wieś Chwalim) do tej umiejętności przyznało się zaledwie 5 pastorów, w tym 2 reformowanych – a jak się okazywało w praktyce, bywało z tym rozmaicie.

W 1892 r. Chodzież otrzymała ewangelicki szpital joannitów, wzniesiony na miejscu starego cmentarza. W 1883 r. przybyła pierwsza diakonisa z Poznania, przed pierwszą wojną światową ich liczba doszła do 5 sióstr, zajmujących się chorymi, ubogimi i pracą z dziećmi. Diakonise pracowały w szpitalu, prowadziły dwie ochronki dla dzieci. Po parokrotnej zmianie siedziby, w 1911 r. uzyskały duży dom, w którym pomieszczenie znalazł również dom opieki. Po odzyskaniu niepodległości i powrocie miasta w 1920 r. do Polski, liczba parafian zmniejszyła się prawie czterokrotnie, co jednak i tak pozostawało liczbą dość znaczną jak na ówczesne warunki. Po II wojnie światowej kościół, którego dzwony i organy przejęli katolicy, został rozebrany w latach 1948-1952.

Po 1945 r. rozproszeni protestanci Chodzieży i okolic, przeważnie dawni członkowie Kościoła Ewangelicko-Unijnego dojeżdżali na nabożeństwa do Poznania, niektórzy przyłączyli się do miejscowego zboru metodystycznego. Odbywały się także nabożeństwa domowe w mieszkaniu pp. Assmannów i w okolicznych wsiach (Ostrówku, Pietronkach, Wyszynach, Zacharzynie). Pierwsze po wojnie publiczne nabożeństwo odprawił dnia 27 lutego 1955 r. ks. Włodzimierz Missol w kaplicy cmentarnej przy ul. Ujskiej, która odtąd pozostaje ośrodkiem życia religijnego tutejszych luteran. Kaplica była zdewastowana i stopniowo doprowadzano ją do stanu używalności, m.in. z dawnego kościoła w Podaninie sprowadzono kazalnicę i ławki, w latach późniejszych nastąpiła modyfikacja skromnego wyposażenia. Już 28 sierpnia 1955 r. odbyła się pierwsza powojenna konfirmacja, a 4 listopada wraz z ks. seniorem Ryszardem Trenklerem, oraz chórem i delegacją parafii poznańskiej świętowano sprowadzenie fisharmonii spod miejscowości Krzyż. Kolejna konfirmacja, do której przystąpiły 23 osoby, miała miejsce 29 września 1957 r. i była ozdobiona solowym śpiewem Adeli Fuchsówny. Znane są nazwiska rodzin zasłużonych dla organizacji zboru chodzieskiego: Assmannów, Gerlów, Poremskich, Grunów, Hirszów, Drewsów, Tonnów, Baumgartów, Mantajów, Wiśniewskich, pojawiają się również nazwiska Retzlaff, Jędrzycki i Bandyka. W latach późniejszych emigracja do Niemiec przerzedziła szeregi parafian. Niewiele również spotykamy wiadomości o Chodzieży na łamach prasy kościelnej, jak np. o ewangelizacji prowadzonej przez grupę młodzieżową z Wisły we wrześniu 1971 r.

Do 1999 r. Chodzież była stacją kaznodziejską parafii poznańskiej, obsługując również dwa sąsiednie powiaty, a od tego czasu jest filiałem nowoutworzonej parafii w Pile. Obecnie nabożeństwa odprawiane są raz w miesiącu (w okresie zimowym w małej kaplicy urządzonej na piętrze odzyskanego budynku przy ul. Kościuszki 30, której ołtarz zdobi krucyfiks, podarowany w 1902 r. przez Stowarzyszenie Niewiast im. Gustawa Adolfa dla prowizorycznej kaplicy parafialnej w dzielnicy Wilda w Poznaniu. Odnaleziony przypadkowo w tamtejszym kościele poewangelickim, został przez jego proboszcza ks. Marcina Węcławskiego przekazany na ręce ks. Tadeusza Raszyka).

Nabożeństwa domowe odbywają się ponadto w Stróżewicach koło Chodzieży, dawniej zwanych Stróżewskimi Olędrami. We wsi zamieszkałej przed 1945 r. głównie przez potomków osadników olęderskich z Pomorza i Nowej Marchii, szkoła ewangelicka istniała od 1733 [1793?]r., zaś w 1893 r. wzniesiono dom modlitwy, do 1945 r. należący do parafii chodzieskiej.